Nowoczesne akwarium
Nowoczesne akwarium unikalnym uzupełnieniem wystroju wnętrza.
Do dzisiaj większości z nas akwarium kojarzy się jedynie z szklanym zbiornikiem dla rybek, względnie z kilkoma roślinami wodnymi lub ceramiczną dekoracją. Oczami wyobraźni widzimy akwarium na komodzie, biurku lub wolnostojący zestaw akwariowy z szafką i pokrywą, nierzadko w pokoju dziecka. Takie klasyczne rozwiązania oczywiście nadal są realizowane jednak polski rynek akwarystyczny odnotował w ostatnich 20 latach spektakularny progres podążając za ogólnoświatowymi trendami, a przede wszystkim potrzebami lokalnych hobbystów i pasjonatów. A jak w każdej dziedzinie rozwój jest jednoznaczny z wdrażaniem pionierskich technologii, opracowaniem nowatorskich produktów, aplikacji ambitnych rozwiązań projektowych i elastycznego wykonawstwa. I wszystko to w jednym wspólnym celu współtworzenia projektu nowoczesnego akwarium dekoracyjnego na miarę możliwości naszych rosnących potrzeb inwestycyjnych.
Z zawodu jestem inżynierem, do tego specjalizującym się w akwarystyce roślinnej zatem oczywiście pasjonuje mnie rola i miejsce akwarium naturalnego w współczesnym projektowaniu wnętrz. Od wielu lat obserwuję i podziwiam wysoki i wciąż progresywny poziom umiejętności oraz doświadczenia polskich aquascaperów. Tworzą niesamowite projekty podwodnych światów ograniczone jedynie ludzką wyobraźnią. Publikowane zdjęcia unikalnych prac zapierają dech w piersiach i wzbudzają nie tylko podziw do samych autorów, ale także katalizują własne marzenia o posiadaniu podobnych projektów także w naszych domach. A że nowoczesne akwarium to nie tylko ekosystem w środku, ale także szerokie spektrum wyboru jakościowego wyposażenia, systemów podtrzymania zdrowia i kondycji oraz kompromisowych możliwości adaptacyjnych to wszystko sprawia, że szklane akwarium coraz częściej wybierane jest na epicentrum architektonicznego wymiaru projektowanego lokalu.
Projektowanie nowoczesnego akwarium na wymiar i potrzeby architektoniczne.
Współczesne niemal nieograniczone możliwości produkcyjne, wykonawcze i instalacyjne otworzyły drzwi szerokich możliwości projektowania i tworzenia nowoczesnych akwariów wielkogabarytowych. Szklana transparentna obudowa a w niej kubaturowa i przestrzenna aranżacja wewnętrzna wykonana z naturalnych materiałów odzwierciedlająca lub imitująca wybrany ekosystem. I to dosłownie na wyciągnięcie ręki, tak jakby obserwator był zintegrowany z akwenem. A całość do centymetra wkomponowana w małą architekturę i oś naszego domostwa stanowiąc fragment codziennego życia. W jednym ośrodku łączymy walory żywego organizmu, harmonii i ładu, a także spektakularnej dekoracji wzbudzającej niemały zachwyt i zazdrość sąsiadów oraz estetyczne wykonanie. A ponieważ na rynkach deweloperskim oraz wyposażenia wnętrz trwa ciągły wyścig o zainteresowanie, wypełnienie i zadowolenie potrzeb Klienta to i nurt akwarystyki naturalnej dołączył i podąża wraz z nimi.
Dzisiaj już nie szokuje projekt 2-metrowego zbiornika wodnego, a dla wielu Inwestorów nowoczesne akwarium jest wręcz oczywistym i nieodłącznym elementem infrastruktury lokalu mieszkalnego lub pomieszczeń biurowych. Ponieważ rynek oferuje całkiem szeroki wachlarz sprawdzonych i przez lata udoskonalanych składowych systemów i technologii, zatem Zamawiający nie musi się ograniczać do klasycznych rozwiązań. Budowa akwarium na wymiar i zadany kształt jest obecnie codziennością. Ale wielkość nie zawsze stanowi o jakości. Współczesne akwarium to także swoboda i wielorakie możliwości jego adaptacji i ekspozycji. I tutaj z kolei do głosu dochodzi natchnienie i niekonwencjonalne koncepcje architektów i projektantów wnętrz. Niniejszym artykułem przedstawiam jeden z bardziej szalonych, ale jakże udanych pomysłów na nowoczesne akwarium z jakim miałem przyjemność pracować.
Akwarium w oknie, a właściwie nowoczesne akwarium same sobie będące oknem.
Kilka lat temu, jeszcze w ramach działalności mojej poprzedniej spółki zgłosiła się do mnie projektantka wnętrz z wizjonerskim pomysłem wykonania akwarium w oknie pomiędzy salonem a ogrodem zimowym nowobudowanego domu w Warszawie. Jej zdumiewającą inicjatywą było wstawienie w wnękę okienną dużego akwarium słodkowodnego, którego tylny front miał być przedłużony do wysokości niszy, wypełniając w ten sposób całe okno. Zatem stojąc w salonie Użytkownik miał widzieć zarówno wodny akwen jak i przestrzeń za oknem poprzez wspólną szybę. Fenomenalna idea na wykorzystanie walorów nowoczesnego akwarium !
W tym miejscu należy zaznaczyć, że analogiczny projekt akwarium jest racjonalny jedynie dla warunków dodatniej temperatury w przyległym pomieszczeniu po drugiej stronie okna. Wariant akwarium w oknie zewnętrznym w polskich warunkach klimatycznych nie wchodzi w rachubę. W prezentowanym projekcie po drugiej stronie ściany i akwariowego okna zaplanowany został ogród zimowy z drzewami oliwnymi i zestawem wypoczynkowym. Regulowana temperatura tego pomieszczenia miała zapewnić bezpieczeństwo pracy i życia w akwarium. Budowa była w zaawansowanym stadium i praktycznie nie było przestrzeni na ewentualne dostosowanie aspektów technicznych.
Współczesne akwarium w wnęce okiennej, czyli projekt akwarium w ścianie.
Rozważając założenie akwarium w oknie wewnętrznym de facto opracowujemy wariant wykonania dwustronnego akwarium w ścianie (1). Oba rozwiązania są technicznie zbieżne z jedyną różnicą funkcyjną jaką jest ekspozycja, czyli która strona (lub strony) mają pełnić funkcje dekoracyjne. Dodatkowym czynnikiem zmiennym jest grubość samej ściany oraz materiał z jakiej jest wykonana. Współczesne budownictwo stosuje umiarkowanie cienkie ściany działowe w zakresie 8-24cm. Budowa nowoczesnego akwarium wielkogabarytowego w takiej ścianie wymaga dodatkowej podkonstrukcji zwykle w formie stalowego stelaża podpartego na posadce po jednej ze stron. Akwarium wtedy spoczywa zarówno na stelażu jak i na murze. W zależności od architektury lokalu lub potrzeb Użytkownika projekt akwarium w ścianie może być jednostronny z przyległym pomieszczeniem technicznym lub dwustronny w zabudowie meblowej.
W prezentowanym projekcie architektka słusznie pominęła budowę ściany pod akwarium pozostawiając całą wnękę niezabudowaną od posadzki do samego stropu. Zatem dla mnie jako wykonawcy akwarium obligatoryjne było zaprojektowanie i dostarczenie stelaża pod akwarium obejmującego całą jego długość. To akurat uważam za zdecydowaną zaletę, ponieważ cały ciężar akwarium spoczywa na dedykowanym stelażu, a nie jest dzielony z murem ewentualnej ściany. Kiedy zbiornik obciąża częściowo podkonstrukcję, a częściowo ścianę to w przypadku jakichkolwiek problemów nie zawsze oczywiste jest rozstrzyganie sporów i odpowiedzialności. W wykonawstwie i zakładaniu nowoczesnych akwariów na wymiar dostawa zbiornika wraz z jego indywidualną podstawą w formie stelaża stalowego jest rzeczą absolutnie naturalną.
Licowanie, czyli współczesne akwarium spójne z zabudową meblową pomieszczenia.
Stelaż tego długiego na ponad 2 metry akwarium został wykonany z profili kwadratowych #40mm i pięciu par podłużnic pionowych, a następnie dostarczony i wpasowany w wnękę pomiędzy ścianami na całej długości planowanego akwarium. Do stelaża miała zostać przymocowana zabudowa meblowa, ale to już w zakresie firmy stolarskiej realizującej prace na obiekcie. Uzgodnione z projektantką zostało, aby stelaż był węższy o grubość płyty meblowej, tak aby zabudowa mogła zostać podbudowana pod zbiornik akwarium. W ten sposób, po zamontowaniu nieuchylnej płyty meblowej od strony ogrodu Inwestor uzyskał efekt zlicowanej ściany, zabudowy meblowej oraz okiennej szyby akwarium wysokiej na 160cm imitującej okno. Efekt przerósł oczekiwania, co mam nadzieję oddaje zdjęcie od strony ogrodu tego niezwykle nowoczesnego akwarium.
Ale coś za coś. Logiczne jest, że szerokość w podstawie akwarium jest znacznie większa niż szerokość samej ściany działowej. A skoro licowanie powierzchni od strony ogrodu, to znaczy, że od strony salonu cała konstrukcja i samo akwarium wchodzi głębiej do pokoju. Jest od odwrotne do klasycznego rozwiązania akwarium w ścianie, w którym zwykle to w części salonowej, czyli ekspozycyjnej jest jednolity front, a wybrzuszenie po drugiej stronie przegrody. W tym projekcie akwarium na ratunek przyszła sąsiedzka lokalizacja słupa nośnego stropu kondygnacji stycznego do wnęki okiennej. Słup mając 50cm grubości miał zasłonić całkowitą podstawę stelaża, a w konsekwencji właściwie wynikowo narzucił jego maksymalną szerokość, czyli szerokość podstawy tego nowoczesnego akwarium.
Ograniczona szerokość podstawy wcale nie dyskwalifikuje nowoczesnego akwarium.
Skoro są zalety to w większości przypadków są również wady. Wymiar części akwariowej wynosi L230 x W45 x H70cm, a całej szklanej konstrukcji włącznie z pełną tylną i bocznymi szybami okiennymi H160cm. Z uwagi na wielkoformatową naturę i rozpiętość długości ponad 2 metrów akwarium bez wzmocnień poprzecznych musiało zostać zbudowane i sklejone z szkła grubości 19mm. Problem w tym, że grubość frontów zawęża wewnętrzną szerokość aktywną, która to w współczesnym akwarium jest kluczowa do budowy hardscape, czyli wewnętrznej aranżacji imitującej naturalny ekosystem. Zatem mają do dyspozycji raptem 45cm wymiaru zewnętrznego to po odjęciu obu szyb (zaokrąglijmy do łatwego liczenia) po 2cm, pozostaje nam wewnątrz jedynie 41cm i to na dwustronną ekspozycję.
Co prawda wąska podstawa jest problematyczna, jednak współczesne akwarium o wiele łatwiej zaaranżować w sposób ciekawy niż dawniej. Na etapie zakładania akwarium (były) wspólnik przygotował bardzo ciekawą aranżację z korzeni Red Moor Wood w stylu Mizube. To jest styl aranżacji nowoczesnego akwarium roślinnego (2) do budowy którego wykorzystujemy głównie długie korzenie naturalne, a cechą charakterystyczną jest, że korzenie te wystają ponad lustro wody, czasem nawet znacznie. Aranżacja Mizube jest odpowiednia do otwartego akwarium, w którym korzenie te sprawiają wrażenie jakby wyrastały z akwenu. Oprócz wielu roślin akwariowych, w tym epifitów typu Microsorium mini i Hygrophila pinnatifida jedną z głównych atrakcji została bardzo duża odmiana Echinodorus z liśćmi wyrastającymi ponad wodę. Całość aranżacji i obsady roślinnej przyniosła bardzo fajny efekt dekoracyjny.
Automatyczna podmiana wody nowoczesnego akwarium, czyli krótkie résumé po technologii.
Jeśli chodzi o systemy podtrzymania życia to projekt akwarium został wyposażony na bogato w wszystkie dostępne układy i urządzenia, włącznie z wchodzącą obecnie na stałe na salony automatyczną podmianą wody nowoczesnego akwarium. Niezależnie od biotopu celem utrzymania jego higieny w akwarium należy cyklicznie podmieniać na wodę czystą w proporcjach przynajmniej 30% jej objętości. Dawniej takie prace wykonywano manualnie spuszczając zadaną ilość do wiader lub szlauchem bezpośrednio do ubikacji, a czystą wodą kranową uzupełniano poziom nominalny. Na pierwszy rzut oka zakres manualny nie wydaje się skomplikowany. Jednak biorąc pod uwagę konieczność dotrzymania stałych terminów harmonogramu pielęgnacji oraz fakt, że nie jest zupełnie sucha operacja to zautomatyzowanie podmiany wody jest wyraźną pomocą w utrzymaniu higieny w i wokół akwarium.
Jak taki układ działa w współczesnym akwarium ? W miejsce posadowienia akwarium doprowadzone zostały źródło zimnej wody oraz odpływ do kanalizacji. Na linii wody zimnej zainstalowałem elektrozawór 1/2” sterowany kontrolerem czasowym. Woda kranowa za elektrozaworem jest kierowana na filtr osmotyczny RO3. Odrzut z filtra nas nie interesuje i jest skierowany do kanalizacji, natomiast woda czysta wężykiem ciśnieniowym do akwarium. W dnie zbiornika akwarium są uprzednio wycięte cztery otwory technologiczne. Dwa z nich są przeznaczone systemowi podmiany wody. Pierwszy z dwóch jest niczym innym jak szczelnym szachtem, przez który wyprowadziłem na górę do akwarium wężyki 6mm wody czystej i nawożenia płynami. Drugi natomiast jest przelewem nadmiaru wody, czyli pionową rurą zakończoną wlotem na nominalnym poziomie lustra wody akwarium.
Kontroler czasowy podaje napięcie i otwiera elektrozawór na zadany czas (z dokładnością do 1 minuty, np. na 45 minut). Przez ten czas woda z sieci podawana jest na filtr RO3, a dalej już laminarnie dolewana jest do akwarium, tak długo jak zaprogramowany został kontroler czasowy. Kontroler nastawiany jest na włączanie elektrozaworu co dzień. W ten sposób do naszego nowoczesnego akwarium podawane są regularnie nieduże ilości czystej wody, która rozcieńcza produkty rozkładu materii w akwarium. Ponieważ dzienne odparowanie wody nie jest tak znaczne jak codzienne jej dopełnianie, to jej nadmiar w trakcie dopełniania uchodzi wspomnianym powyżej przelewem do kanalizacji. Ta rurka przelewowa jest absolutnie niezbędna i zabezpiecza akwarium przed przelaniem przez krawędzie zbiornika.
Nerki nowoczesnego akwarium, czyli zewnętrzny filtr kubełkowy.
Rynek filtrów akwariowych to jedna z najbardziej rozwiniętych gałęzi produktów. Do dyspozycji mamy bardzo szerokie spektrum zarówno wielkościowego jak i jakościowego wykonania. Co warte odnotowania, wśród filtrów nie można wskazać najlepszego, ponieważ bardzo wiele zależy od indywidualnych preferencji eksploatacyjnych Użytkowników lub Serwisantów. Dla przykładu podam zróżnicowany przekrój podstawy filtra. Są filtry o przekroju kwadratowym i takie o przekroju okrągłym. Ja osobiście wolę o przekroju okrągłym, ale wcale nie twierdzę, że te drugie są gorsze. Natomiast dyskutując o nowoczesnym akwarium jestem gorącym orędownikiem nadfiltracji i to znacznej. Uważam za korzystne dla zdrowia i kondycji akwarium, kiedy dobór filtra kilkukrotnie przekracza wydajność deklarowaną przez producenta, zwłaszcza, że ta jest zwykle mierzona na pusty kanister bez mediów filtracyjnych.
Do prezentowanego projektu akwarium dobrany został jeden duży filtr kubełkowy Fluval FX6 (3) o deklarowanej wydajności 2800l/h. A ponieważ akwarium ma około 700 litrów pojemności to właśnie na doborze w teorii zbyt dużego filtra polega wspomniana nadfiltracja. Ta wydawałoby się gigantyczna wydajność jest stłumiona przez urządzenia, które są na stałe wpięte w układzie hydraulicznym. Są to grzałka przepływowa Hydor o mocy 300W, reaktor Aqua Medic Reactor 1000 (4) na by-passie układu filtracyjnego oraz przepływowa lampa Eheim Reeflex UV 500 (5). Na podstawowym wyposażeniu współczesnego akwarium jest również automatyczny dozownik z pompami perystaltycznymi na cztery pojemniki płynów. Pozwala on na uzupełnianie słupa wody o niezbędne do życia i wzrostu między innymi mikro i makroelementy (od lat używam linii Aquaforest).
Inżynieria w służbie nowoczesnego akwarium.
Do rozwoju flory niezbędne jest źródło budulca jakim jest węgiel. W sztucznych i ograniczonych warunkach domowego akwarium potrzebujemy dostarczyć ten budulec ręcznie. I tutaj z pomocą przyszła technologia dozowania dwutlenku węgla CO2. Gaz ten nie jest toksyczny, chociaż w zbyt dużych stężeniach zakwasza wodę i pośrednio jest szkodliwy dla żywych stworzeń w akwarium. Ale od czego mamy technikę. Nowoczesne akwarium jest w standardzie wyposażone w komputer mierzący w trybie ciągłym poziom pH, który jest wprost proporcjonalny do poziomu nasycenia CO2. Komputer ten jednocześnie steruje drugim elektrozaworem tym razem na wysokociśnieniowej butli, tj. zasobniku CO2. Dzięki temu układowi kontroli można uzyskać zadany i stały w czasie niezależnie od pory dnia i warunków panujących w lokalu poziom nasycenia dwutlenkiem węgla w akwarium.
Oświetlenie prezentowanego akwarium stanowią cztery lampy mocowane do sufitu na stalowych linkach. Każda z lamp ma własną wentylację, a czas i moc świecenia są sterowane aplikacją mobilną. Uzupełnieniem wyposażenia akwarium jest zasilacz awaryjny UPS na podtrzymanie pracy filtra w przypadku tymczasowego zaniku prądu w lokalu. Takie wielkogabarytowe współczesne akwaria naturalne najczęściej są zakładane w domach jednorodzinnych na obrzeżach dużych aglomeracji. A tam sporadycznie występują zaniki napięcia. O ile dom nie jest wyposażony w agregat prądotwórczy, to takie braki zasilania mogą być problematyczne dla akwarium. Głównie dotyczy to flory bakteryjnej w mediach filtracyjnych, która potrzebuje powietrza do życia. Zanik prądu i wyłączenie filtra powodują, że już po kilku godzinach bakterie zaczynają obumierać. Dlatego rekomenduję awaryjne źródło prądu przynajmniej dla filtra akwariowego.
Współczesne akwarium roślinne z pełną obsługą serwisową na umowę.
Historia tego projektu jest podobna do kilku innych, którymi się zajmuję. Założenie tego nowoczesnego akwarium wykonałem w ramach poprzedniej spółki na zlecenie kilkukrotnie przywołanej Pani Architekt, pełniącej funkcję generalnego wykonawcy. Realizacja przedmiotu zadania była bezproblemowa i dobrze wspominam to zamówienie. Po zakończeniu budowy i wprowadzeniu się Inwestorów do domu już bezpośrednio zlecono mojej byłej spółce cykliczne prace serwisowe i pielęgnacyjne. Obsługą akwarium zajmowałem się osobiście i sprawiała frajdę chociaż nie był to łatwy projekt do opanowania. Kombinacja nieograniczonej ilości światła dziennego przez szklany dach ogrodu zimowego oraz szybkorosnących roślin skutkowały bardzo dynamicznym przyrostem masy zielonej. Praktycznie każda wizyta serwisowa kończyła się masywną przycinką nadmiaru roślin w ilości przynajmniej połowy wiadra.
Intensywny metabolizm z kolei wymuszał regularne czyszczenie filtra zewnętrznego, które wypadało nie dłużej niż co 2 miesiące eksploatacji. Znacznym utrudnieniem realizacji prac pielęgnacyjnych w samym akwarium jest jego jednostronny dostęp tylko od strony salonu. Przypomnę, że tylna szyba jest taflą okienną wysokości 160cm, zatem od strony ogrodu nie ma żadnego dojścia. Prace porządkowe akwarium w strefach za aranżacją korzenną, zwłaszcza przy dnie musiałem wykonywać w ciemno, jedynie na czucie. Natomiast bardzo sobie chwalę współpracę i wzorową koordynację prac z Użytkownikiem.
Historia najnowsza, czyli nowoczesne akwarium w dość niecodziennej odsłonie.
W międzyczasie nastała kilkukrotnie wspominana przeze mnie w innych wątkach zawodowa przerwa spowodowana chorobą. W okresie tym nie miałem żadnej kontroli nad pielęgnacją tego i innych projektów roślinnych prowadzonych przez dawną wspólną firmę. Z bólem serca stwierdzam, że zawirowania własnościowe spółki dotknęły i to niezwykle nowoczesne akwarium. W trakcie mojej nieobecności Inwestor kilkukrotnie dopytywał mnie o powrót i obsługę projektu. Nie mam intencji publikować czarnego pijaru ani wytykać braku chęci i zaangażowania, ale dziwnym zbiegiem okoliczności projekt akwarium upadł w trakcie mojej absencji. Kiedy wróciłem do zdrowia i aktywności zawodowej i już pod nowym szyldem od Inwestora dowiedziałem się, że projektem praktycznie nikt się nie interesował pod moją nieobecność, a akwarium zarosło i zdziczało.
Zobaczyłem na własne oczy, że wyglądało naprawdę żałośnie. Wielka szkoda, bo to naprawdę niespotykany i wybitny jakościowo i wykonawczo projekt współczesnego akwarium naturalnego (6). W między czasie Użytkownik zaplanował wyjazd z kraju i zwrócił się do mnie z zleceniem o usunięcie zbyt szybko rosnących roślin i zmodyfikowania akwarium do trybu całkowicie bezobsługowego. Po dłużej dyskusji ostatecznie uzgodniliśmy tymczasową likwidację akwenu i wykonanie wewnątrz suchej aranżacji jedynie z sztucznymi roślinami. Ponieważ dom miał być doglądany bardzo sporadycznie to rozwiązanie jest zarówno bezpieczne, praktyczne, a i wyszło całkiem efektownie. Owszem sztuczne rośliny mają niewiele wspólnego z szyldem działalności NATUREINHOUSE, ale takie było życzenie Klienta i takie zlecenie z obopólnym zadowoleniem wykonałem.
